فرانس ۲۴ و الجزیره سناریوهای نشست مارآلاگو برای ایران را بررسی کردند؛
چراغ قرمز ترامپ به «بیبی»
نخستوزیر رژیم صهیونیستی شامگاه دوشنبه، ۲۹ دسامبر، در امارت مارآلاگو با دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا دیدار و گفتوگو کرد. این دیدار در حالی انجام شد که طی روزهای اخیر، رسانههای بینالمللی گزارش دادند که ترامپ ، نتانیاهو را در مورد آتشبس متوقفشده در غزه، پرونده ایران و لبنان تحت فشار قرار میدهد.
بنیامین در فلوریدا
فرانس ۲۴ طی گزارشی با اشاره به نشست نتانیاهو و ترامپ عنوان کرد که رئیس کاخ سفید تمرکز خود را در این دیدار بر پیشرفت در آتشبس متزلزل غزه میگذارد و خواهد کوشید نگرانیهای امنیتی اسرائیل در مورد حزبالله لبنان و ایران را پوشش دهد. بنا به این گزارش، این دیدار در حالی صورت گرفت که واشنگتن در هر سه جبهه ایران، غزه و لبنان به دنبال آرامش و کاهش تنش بوده، اما از سوی دیگر اسرائیل نگران است که دشمنانش پس از درگیریها و نزاعهای چند ماه گذشته، نیروهای خود را بازسازی کنند.
این رسانه فرانسوی طی گزارش خود عنوان کرد که گامهای بعدی در طرح آتشبس غزه از جمله موضوعات مورد اختلاف نتانیاهو و ترامپ است. این در حالی است که تا به اینجای کار همه طرفهای درگیر در ماه اکتبر با طرح آتشبس ترامپ موافقت کردند، طرحی که خواستار خروج اسرائیل از غزه، تسلیم سلاحهای حماس و کنار گذاشتن نقش حاکمیتی در این منطقه محصور است. مارکو روبیو، وزیر خارجه ایالات متحده، طی روزهای گذشته گفت که واشنگتن میخواهد دولت انتقالی پیشبینیشده در طرح ترامپ (یک هیات صلح و نهادی متشکل از تکنوکراتهای فلسطینی) به زودی برای اداره غزه، پیش از استقرار نیروی امنیتی بینالمللی که طبق قطعنامه ۱۷ نوامبر شورای امنیت سازمان ملل متحد موظف شده است، تشکیل شود.
با این وجود، به نظر نمیرسد طرفهای درگیر به پذیرش مراحل بسیار دشوارتر پیشبینیشده برای فاز بعدی صلح نزدیکتر شده باشند. حماس از یک سو طرح آتشبس تماموکمال را منتفی میداند و اسرائیل نیز همچنان به تهاجمها و نقض آتشبس در نوار غزه ادامه میدهد. فرانس ۲۴ در ادامه افزود: آتشبس لبنان نیز از دیگر مواردی است که کار را برای توافق فراگیر میان بیبی و متحد آمریکاییاش دشوار کرده است. در لبنان، آتشبس مورد حمایت ایالات متحده که در نوامبر ۲۰۲۴ اجرایی شد، با ادامه تجاوزهای اسرائیل همراه بوده است، امری که به گفته منابع آگاه خشم مقامات کاخ سفید را به دنبال داشته است.
پرونده ایران
با این اوصاف، فرانس ۲۴ افزود که ایران از دیگر موضوعاتی است که نشست ترامپ و نتانیاهو را در مارآلاگو برجسته کرده است. در پی جنگ ۱۲روزه ایران و رژیم صهیونیستی، منطقه همچنان نسبت به احتمال وقوع مجدد درگیریها بیمناک است. از سوی دیگر، طی روزهای اخیر رسانهها از نگرانی تلآویو از گسترش برنامه موشکی ایران خبر داده بودند. شبکه کان اسرائیل روز ششم دی گزارش داده بود که نتانیاهو احتمالا قصد دارد در دیدار روز دوشنبه با ترامپ درخواست «چراغ سبز» برای حمله به ایران را مطرح کند. در عین حال، شبکه انبیسینیوز طی روزهای گذشته گزارش داده بود که مقامهای اسرائیلی معتقدند جمهوری اسلامی در حال گسترش برنامه موشکهای بالستیک خود است و قصد دارند در دیدار آتی بیبی و رئیس کاخ سفید، گزینههایی را برای پیوستن یا کمک واشنگتن به اسرائیل در حمله احتمالی به ایران ارائه دهند.
با این اوصاف، بنا به گزارش الجزیره، در بحبوحه آرامش شکنندهای که از زمان توافق آتشبس در غزه در اکتبر گذشته بر خاورمیانه حاکم شده است، دولت ترامپ بیم آن دارد که با تشدید تنشها، آتش درگیریها در منطقه مجددا شعلهور شود. این شبکه تلویزیونی به تاریخ هشتم دیماه عنوان کرد که واشنگتن بهخوبی آگاه است که هرگونه حمله جدید به تهران منجر به ازسرگیری فعالیت «گروههای همسو با ایران» و انجام عملیات نظامی در لبنان، عراق یا یمن، از جمله حملات موشکی و پهپادی به تاسیسات آمریکایی یا اسرائیلی خواهد شد.
در همین رابطه، دیوید مک، سفیر و دستیار سابق وزیر امور خارجه ایالات متحده در امور خاورمیانه، در مورد احتمال صدور چراغ سبز ترامپ به نتانیاهو برای حمله به ایران، به الجزیره گفت: انتظار ندارم که ترامپ به دلیل تمایل شرکای عرب واشنگتن، علاوه بر پاکستان و ترکیه، برای حفظ ثبات در منطقه، چنین چراغ سبزی به نتانیاهو بدهد. از این رو، ترامپ چنین حمایت یا تاییدی برای حمله جدید اسرائیل به ایران ارائه نخواهد داد. با این همه، میتوان انتظار داشت رئیسجمهور آمریکا اظهاراتی درباره تهدید ایران بر زبان بیاورد. اما گمان نمیکنم رئیس کاخ سفید در وضعیت فعلی تمایلی به گسترش درگیریها در خاورمیانه داشته باشد، بهویژه از آن رو که تمرکز واشنگتن در حال حاضر بیش از گذشته بر آمریکای لاتین گذاشته شده است.
در همین حال، چارلز دان، یک مقام سابق کاخ سفید و وزارت خارجه ایالات متحده، به الجزیره گفت قرار نیست ترامپ از تلاشهای نتانیاهو برای حمله مجدد به ایران حمایت کند. این متخصص موسسه خاورمیانه و مدرس دانشگاه جورج واشنگتن در ادامه گفت: در این مرحله، به نظر میرسد دولت ترامپ واقعا به نوعی راهحل مذاکرهای با ایران به جای ادامه خصومتها علاقهمند است. درعینحال، دولت ترامپ از تلاشهای مداوم نتانیاهو برای تضعیف دولت سوریه انتقاد میکند که نشان دیگری از اختلافنظر ترامپ و نتانیاهو در مورد آینده منطقه است.
این در حالی است که طی روزهای اخیر، محمد شیاع السودانی، نخستوزیر عراق، از احتمال میانجیگری کشورش برای آغاز مجدد مذاکرات میان ایران و آمریکا خبر داده بود. در همین زمینه، منابع آگاه مدعی شدند که کاخ سفید تلاش دیگری را برای مذاکره با تهران آغاز کرده است. مقامات آگاه در گفتوگو با روزنامه واشنگتن پست عنوان کردند درحالیکه کاخ سفید همچنان ایران را در نزدیکی یا در صدر نگرانیهای منطقهای خود میبیند، دولت آمریکا تلاش دیگری را برای مذاکره با تهران آغاز کرده است و ابتدا میخواهد شاهد به ثمر رسیدن این تلاش باشد.
از سوی دیگر، آراد آسال، کارشناس روابط بینالملل و محقق موسسه عرب در واشنگتن، نسبت به احتمال توافق میان تهران و واشنگتن بر سر برنامه هستهای ایران ابراز تردید کرده و به الجزیره گفت: تا زمانی که واشنگتن بر مخالفت با حق تهران برای غنیسازی اورانیوم اصرار دارد، بعید است که توافق بزرگی بین ترامپ و ایران حاصل شود. درحالیکه ترامپ تمایلی به آغاز یک جنگ تمام عیار علیه ایران نشان نداده است، باید دید که آیا نتانیاهو قادر خواهد بود او را متقاعد کند که در این مسیر گام بردارد.
آدام شاپیرو، تحلیلگر مسائل بینالملل در بنیاد «دموکراسی برای جهان عرب» (DAWN)، به این رسانه قطری گفت این احتمال وجود دارد که ایران موضوع اصلی نشست ترامپ و نتانیاهو در فلوریدا نباشد، چراکه رئیس کاخ سفید بارها تاکید کرده که از نظر وی برنامه هستهای ایران از میان رفته است. وی افزود: در حال حاضر، ترامپ چندان نگران مساله ایران نیست. بنابراین به نظر من، محوریت اصلی نشست دو طرف در مارآلاگو توافقها و پیشبرد تجارت تسلیحاتی خواهد بود.
بیتوجهی تهران به فضاسازیهای روانی
گمانهزنیها درباره نتایج و پیامدهای نشست میان رهبران اسرائیل و ایالات متحده واکنش سخنگوی دستگاه دیپلماسی ایران را نیز در پی داشت. اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه، روز دوشنبه ۸ دیماه، درباره دیدار نتانیاهو با ترامپ و اینکه گفته میشود بیبی قرار است طرحهایی برای حمله به ایران به رئیسجمهور آمریکا ارائه دهد، گفت: قدرت و اقتدار ایران از مردم و داشتههای خودش سرچشمه میگیرد. وی افزود: ما متکی به قدرت درونی خود هستیم و این را در عرصه عمل نشان دادیم و ما مقهور فضاسازیهای روانی نخواهیم شد. نیروهای مسلح ما با تمام توان به توانمندیهای خود متکی و مستظهر به پشتیبانی ملت ایران هستند و از هر چالشی انشاءالله به خوبی عبور خواهیم کرد.
بقایی در ادامه بیان کرد: اینکه هر سفری که مقامات این رژیم به آمریکا میروند در رسانهها به عنوان مقدمهای برای یک شرارت و ماجراجویی علیه کشورهای منطقه بیان میشود تصویری است که از این رژیم وجود دارد. به یُمن اقدامات نتانیاهو در این دو سال اخیر آمریکا به عنوان مقصد طراحی و برنامهریزی برای ناامنسازی منطقه و جهان معرفی شده است. این بر عهده مقامهای آمریکایی است که این تصویر را اصلاح کنند و نشان دهند در ادعاها برای دغدغهمندی صلح منطقهای و جهانی صادق هستند.
سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: رژیم صهیونیستی به دنبال تنشزایی در منطقه است و در بخشهای مختلف منطقه مشغول شرارت و ناامنسازی است. خوشبختانه کشورهای منطقه به این جمعبندی رسیدند که تنها راه صلح و ثبات در منطقه مهار کردن این رژیم است و این مهار کردن مستلزم اقدام جمعی از سوی دوستان و همدستان این رژیم است. نشست رهبران ایالات متحده و رژیم صهیونیستی در حالی برگزار شد که خاورمیانه وضعیتی برزخی را از سر میگذراند و هرگونه اشتباه از سوی واشنگتن یا تلآویو در زمینه تنشزایی میتواند آتشی باشد که نیستان خاورمیانه را بار دیگر شعلهور کند.
اتحاد زیر سایه بیاعتمادی
